Το νέο μυθιστόρημα «Αν όλα ήταν αλλιώς» της Αφροδίτης Σαββίδη ερευνά με ευαισθησία και βάθος τις συνέπειες της Κατοχής και του εμφυλίου στην Ελλάδα, μέσα από τα μάτια των κατοίκων του φανταστικού χωριού Ράχη.
Η ιστορία περιστρέφεται γύρω από τις αντιθέσεις του έρωτα και του μίσους, της ελπίδας και της απελπισίας, διερευνώντας την ανθρώπινη ικανότητα για συγχώρεση και ειρήνευση μέσα σε ένα διχασμένο κοινωνικοπολιτικό πλαίσιο. Κυκλοφορεί από τις Εκδόσεις ΕΞΗ. Η επιμέλεια ανήκει στη Μαριάννα Σωκράτους.
Μέσα στις σκιές του παρελθόντος, η αγάπη και η ελπίδα φλέγονται σαν φάροι ανθρωπιάς, φωτίζοντας τα σκοτεινά μονοπάτια της ιστορίας.
Οι πρωταγωνιστές, Ελπίδα και Παύλος, αντιμετωπίζουν την πρόκληση της αγάπης σε ένα περιβάλλον γεμάτο μίσος και διχασμό, που εκδηλώνεται ακόμα και μέσα στις ίδιες τους τις οικογένειες. Οι οικογενειακές τους διαμάχες σκιαγραφούνται ως μικρόκοσμοι των μεγαλύτερων κοινωνικών και πολιτικών συγκρούσεων, προσδίδοντας στο έργο ένα στρώμα πολυπλοκότητας και βαθύτερης ανάλυσης της ανθρώπινης φύσης.
Η οικογενειακή διαμάχη στον καμβά του πολέμου και του εμφυλίου γίνεται η μελανή καταγραφή ενός λαού που ψάχνει την ψυχή του.
Παράλληλα, το βιβλίο προβάλλει μια σειρά από χαρακτήρες όπως ο Λευτέρης και ο Οδυσσέας, οι οποίοι, παρά τις αντίθετες πολιτικές τους θέσεις, καταλήγουν να αναγνωρίζουν την κοινή τους ανθρωπιά μέσα σε μια στιγμή σιωπηλής συμφιλίωσης. Οι στιγμές αυτές της ανθρώπινης επαφής και αναγνώρισης προσθέτουν ένα ισχυρό στοιχείο ελπίδας στο ανάγνωσμα, ενώ ο πόνος και οι προσωπικές ιστορίες των χαρακτήρων υπογραμμίζουν την ανάγκη για συμφιλίωση και κατανόηση μέσα σε έναν κόσμο που συχνά φαίνεται αμείλικτος και αδιάλλακτος.
Τα αδιάλυτα δεσμά της αγάπης και της ανθρωπιάς υφαίνουν μια διαχρονική ταπετσαρία στον ιστό της ελληνικής λογοτεχνίας, αναδεικνύοντας τη δύναμη της ένωσης αντί του διαχωρισμού.
Η Αφροδίτη Σαββίδη αξιοποιεί την πλούσια γλωσσική της δεξιότητα για να περιγράψει ζωντανά τον πόνο, τον έρωτα, τη θλίψη και την αλληλεγγύη που συνυφαίνονται στις ζωές των χαρακτήρων. Η πλοκή χτίζεται με έναν ρυθμό που συντηρεί το ενδιαφέρον του αναγνώστη, ενώ οι εικόνες των σκληρών χειμώνων στα βουνά και των απάνθρωπων συνθηκών του εμφυλίου ενισχύουν τον ρεαλισμό της αφήγησης. Ταυτόχρονα, οι διάλογοι των χαρακτήρων είναι γήινοι και αυθεντικοί, διαγράφοντας βαθιά ανθρώπινα πορτρέτα που μένουν αξέχαστα στον αναγνώστη.
Εικόνες που μύριζαν νιάτα και θυμάρι ζωντάνεψαν μπροστά στα μάτια της. Το πρωί στην εκκλησία και το βράδυ στη μικρή πλατεία του χωριού για το γλέντι προς τιμή της Αγίας μέχρι τις πρώτες πρωινές ώρες. Χορός, τραγούδι και ξεγνοιασιά. Η ανάμνηση της νιότης στον τόπο που γεννήθηκε, της έφερε δάκρυα στα μάτια. Ήταν σαν να ξεκλείδωνε ένα παλιό σεντούκι, όπου μέσα φύλαγε καλοβαλμένες όλες τις έντονες στιγμές της εφηβείας που τη σημάδεψαν.
Μέσα από τον ερωτικό δεσμό της Ελπίδας και του Παύλου, η συγγραφέας ερευνά το θέμα της διαλλακτικότητας και της ανθρώπινης ικανότητας να υπερβαίνει τις προκαταλήψεις και τα κοινωνικά στερεότυπα. Το βιβλίο προσφέρει έναν πλούτο συναισθηματικών και ιστορικών διδαγμάτων, κάνοντάς το ένα σημαντικό έργο για τη σύγχρονη ελληνική λογοτεχνία.
Σε κάθε σελίδα του βιβλίου, οι αναγνώστες αισθάνονται την πίεση της ιστορίας, με την κυρία Σαββίδη να ξετυλίγει το νήμα της αφήγησης με μαστοριά, αποκαλύπτοντας τον κρυμμένο πόνο και τις αδιόρατες ελπίδες.
Συνολικά, στο «Αν όλα ήταν αλλιώς» η παράδοση και η εξέγερση συναντιούνται στη συγγραφική πένα της Αφροδίτης Σαββίδη, που αφηγείται την ιστορία μιας χώρας κι ενός λαού που παλεύουν με τα δεσμά του παρελθόντος και τις αλυσίδες του μέλλοντος.
Νεκταρία Βαρσαμή-Πουλτσίδη
Αν όλα ήταν αλλιώς – Αφροδίτη Σαββίδη – Θεματοφύλακες Λόγω Τεχνών (thematofylakes.gr)