Σε μια εποχή που η κακοποίηση γυναικών και η ενδοοικογενειακή βία συνεχίζει να πληγώνει βαθιά την κοινωνία μας και οι ειδήσεις συνεχίζουν να μας σοκάρουν με την ίδια σφοδρότητα, έρχεται το βιβλίο της Βικτωρίας Προβίδα να επιβεβαιώσει πως «Όταν το μαζί πληγώνει» πρέπει να μπαίνει τέλος στην ανοχή. Όπως λέει στο Vivlio life η συγγραφέας, κάθε γυναίκα πρέπει να βρίσκει τη δύναμη να προστατεύσει τον εαυτό της. «Γιατί ο εσωτερικός μας κόσμος έχει δύναμη που ούτε φανταζόμαστε. Μπορεί να μας ωθήσει να κάνουμε υπερβάσεις. Πάντα το φως νικάει το σκοτάδι… Πάντα η τόλμη και η αγάπη προς εαυτό, ανοίγει διεξόδους, ακόμα και την έξοδο από τον λαβύρινθο μιας κακοποιητικής σχέσης».
«Το μυθιστόρημα είναι αφιερωμένο σε όλες τις γυναίκες που κακοποιούνται και σιωπούν. Αν η μυθοπλασία βοηθήσει έστω και μία από αυτές, να αντισταθεί στην κακοποίησή της, θα έχει επιτύχει τον στόχο της».
Το να εκπληρωθεί το νόημα της αφιέρωσης, θα ήταν μια από τις μεγάλες επιθυμίες μου. Θα είχα συνεισφέρει στο να προσθέσω ακόμη μια φωνή ανάμεσα στις πολλές που προσπαθούν να δοθεί οριστικό τέλος στην κακοποίηση τόσων και τόσων γυναικών.
Έλλη. Είναι η ηρωίδα σας που πίστεψε στο “για πάντα”. Τελικά η υπόσχεση αυτή είναι καλύτερα να μη δίνεται ποτέ;
Πιστεύω ότι το ‘για πάντα’ ίσως και να μην υπάρχει. Είναι τόσο ρευστά τα πάντα γύρω και μέσα μας, που φαντάζει ουτοπικό να το νιώθουμε, να το βιώνουμε, να το εκφράζουμε. Άρα, στα πλαίσια της μεταβλητότητας και της αξίας του “τώρα”, της στιγμής, θα έλεγα πώς θα ήταν ωφελιμότερο να αποφεύγουμε μια τέτοια υπόσχεση, που δεν ξέρουμε αν θα μπορούμε να την κρατήσουμε στη διάρκεια της ζωής μας.
Παρατηρώντας τον τίτλο του μυθιστορήματός σας αναρωτιέμαι μήπως το χώρια πληγώνει πιο πολύ…
Το “χώρια” σίγουρα πληγώνει. Όμως όταν το “μαζί” ακολουθεί ακραίες ατραπούς, όπως στο βιβλίο, είναι προτιμότερο να επιλέγουμε το ‘χώρια΄. Μπορεί να πονέσουμε, όμως κάποτε ο φόβος θα φύγει και θα κερδίσουμε την αξιοπρέπειά μας.. και γιατί όχι; και μια καινούργια ελπίδα.
Δεν ήταν λίγες οι περιπτώσεις τα τελευταία χρόνια που είδαμε την αγάπη να “ντύνεται τον μανδύα της βίας…” και να καταστρέφονται ή να χάνονται ανθρώπινες ζωές. Αν η Έλλη σας μπορούσε να μιλήσει στην καθεμιά μας ξεχωριστά τι θα έλεγε για να μας δώσει θάρρος;
Πράγματι ακούμε και βλέπουμε πολλές περιπτώσεις βίας εναντίον γυναικών. Εγώ θα έλεγα πως όσο επώδυνο και δύσκολο κι αν είναι, πρέπει η κάθε παθούσα να βρίσκε τη δύναμη να προστατεύσει τον εαυτό της. Γιατί ο εσωτερικός μας κόσμος έχει δύναμη που ούτε φανταζόμαστε. Μπορεί να μας ωθήσει να κάνουμε υπερβάσεις. Πάντα το φως νικάει το σκοτάδι.. Πάντα η τόλμη και η αγάπη προς εαυτό, ανοίγει διεξόδους, ακόμα και την έξοδο από τον λαβύρινθο μιας κακοποιητικής σχέσης.
Η Έλλη, πάντως, είχε δείγματα από την δύστροπη συμπεριφορά του συντρόφου της. Έστω κι αν “ήταν μόνο ελάχιστες στιγμές που τις προσπέρασε”. Πόση ανοχή πρέπει να δείχνουν οι γυναίκες πριν το ελάχιστες στιγμές γίνει πολλές και μετά καθημερινές στιγμές;
Πάντα μέσα μας υπάρχει ένα προειδοποιητικό καμπανάκι που μπορεί να προλάβει το τελικό κακό. Ο σεβασμός προς τον εαυτό δεν συμπορεύεται με καμία ανοχή, μπροστά σε ενδείξεις οποιασδήποτε μορφής βίας.
Παρακολουθούμε τις ζωές των ηρώων σας και παράλληλα ξεφυλλίζουμε μαζί σας την νεότερη ελληνική ιστορία μένοντας στα χρόνια της Χούντας. “Ήξερε τι σήμαινε πολιτική δίωξη και λόγια ψιθυριστά”. Πως μπορεί να φαντάζει στα μάτια ενός νεαρού κοριτσιού μια τέτοια κατάσταση;
Αν και ένα πολύ νεαρό κορίτσι δεν έχει την πλήρη συνείδηση του τι σημαίνει η λέξη χούντα, δεν παύουν τα γεγονότα γύρω του να το γεμίζουν αρνητικά συναισθήματα φόβου και ανελευθερίας κι ας μην τα βιώνει στα στενά όρια του μικρόκοσμού του.
“Οι άνθρωποι φταίνε όταν τους μειώνουν, όταν δεν τους σέβονται, ακόμη κι όταν τους πληγώνουν». Φταίνε; Ας δούμε γιατί η μυθοπλασία γέννησε αυτή την πρόταση.
Οπωσδήποτε ο καθένας, παρά τα βιώματα, παρά τις εκάστοτε συνθήκες, έχει την δύναμη μα και την ευθύνη των επιλογών του. Αν δεν αγωνιστείς για το δίκιο σου και για τη θέση που επιθυμείς στην κοινωνία, κανείς δεν θα το κάνει για σένα.
Δίπλα στην κεντρική σας ηρωίδα βάλατε αρκετούς δευτεραγωνιστές αλλά την προσοχή μας εξαρχής τραβάει η φίλη της η Ελένη, η οποία την συνοδεύει στα κεφάλαια αυτού του μυθιστορήματος. Δώσατε σ’ αυτή η γυναίκα τα χαρακτηριστικά της φίλης που όλοι θέλουμε να έχουμε, έχοντας όμως στο μυαλό σας κάποια δική σας καλή φίλη;
Τα σημεία που η Έλλη μιλάει για τη φίλη της Ελένη, είναι δυστυχώς εκτός μυθοπλασίας. Είχα την τύχη να έχω μια φίλη σαν αυτή και την ατυχία να την χάσω πολύ νωρίς. Η θλίψη αυτής της απώλειας θα με συνοδεύει πάντα.
Kατά τη συγγραφή θέτετε πολλά ερωτήματα, άλλοτε ως κεντρική ηρωίδα, άλλοτε ως φίλη και άλλοτε ως αφηγήτρια. Καταθέτετε επίσης θέσεις ακόμη και συμβουλές όπως: “Ποτέ μην υποβιβάσεις τη δική σου προσωπικότητα για χάρη κανενός ώστε να κάνεις εκπτώσεις σε όσα πιστεύεις”.
Πράγματι γίνονται όσα προαναφέρατε στο βιβλίο, χωρίς όμως να υπονοήσω ότι γνωρίζω τα πάντα και ότι τίθενται οι συμβουλές ως πρωταρχικά διδακτικές. Απλά έχω εμπειρίες από τη ζωή που μέχρι τώρα έχω ζήσει και θα ήθελα να μεταφέρω -αν γίνεται – το απόσταγμα αυτών και σε άλλους ανθρώπους,
Κλείνοντας αυτή τη συνομιλία τι θα λέγατε να προτείνουμε στις αναγνώστριές σας ν’ αφαιρέσουν την λέξη “ανοχή” από το λεξιλόγιο και την ζωή τους;
Κλείνοντας θα πω ότι ωραίο και σοφό θα ήταν να αποκλείσουν από τις ζωές τους τη λέξη ανοχή, χωρίς όμως να περάσουν στην αδιαλλαξία. Κάποιοι θεμιτοί συμβιβασμοί είναι απαραίτητοι, ώστε να συνυπάρξεις με άτομα που σ’ ενδιαφέρουν και που αγαπάς. Η χρυσή τομή ανάμεσα στην σεβασμό προς τον εκάστοτε “άλλο” και στην αδιαλλαξία πρέπει να είναι επιδίωξη του κάθε ενός από μας. Η έλλειψή της μπορεί να οδηγήσει σε μοναξιά και μαρασμό ψυχής.
Μαρία Τσακίρη